کد مقاله:
۱۴۲
- تاریخ درج:
۱۳۸۶/۰۲/۰۹
- مشاهده:
۳,۷۵۴
جمعي از كارشناسان امور جنگل با اشاره اينكه ۹درصد حجم چوب جنگل‌هاي شمال از درخت توسكا تشكيل مي‌شود، مي‌گويند: اين گونه ارزشمند هنوزدر بين گونه‌هاي ديگر جنگل‌هاي شمال هنوز ناشناخته مانده است.
جمعي از كارشناسان امور جنگل با اشاره اينكه ۹درصد حجم چوب جنگل‌هاي شمال از درخت توسكا تشكيل مي‌شود، مي‌گويند: اين گونه ارزشمند هنوزدر بين گونه‌هاي ديگر جنگل‌هاي شمال هنوز ناشناخته مانده است.
اين كارشناسان گفتند: اين گونه تند رشد و رطوبت پسند در جنگل‌هاي شمال، در دونوع ييلاقي و قشلاقي ديده مي‌شود واز پركاربردترين درختان براي خشكاندن زمين‌هاي باتلاقي است.
توسكا در مقايسه با ديگر درختان جنگل‌هاي خزري ، عمركوتاهي دارد و بيش از ۱۰۰سال عمر نمي‌كند و منتهاي رشد آن در ۵۰سالگي است.
يكي از كارشناسان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور در اين‌باره به ايرنا گفت : توسكا براي حفظ اكوسيستم مناطق ماندابي و زهكشي خاك، گونه‌اي ارزشمند و مهم است.
"غلامرضا هادي‌زاده" افزود : اين درخت نورپسند، طالب خاك مرطوب و تاحدي غني است ولي رطوبت خاك برايش مهم‌تر است و حتي در زمين‌هاي ماسه‌اي كنار دريا نيز مي‌رويد.
وي ادامه داد: قدرت جذب آب در توسكا زياد است و مانند گونه اوكاليپتوس، يكي از مصارف آن ، كم كردن آب در زمين‌هاي بسيار مرطوب و پرآب است.
به گفته اين كارشناس، توسكااغلب در كنار رودخانه‌ها وجاده‌هاي جنگلي ديده مي‌شود و در داخل جنگل ، كمتر مشاهده مي‌گردد.
هادي‌زاده اظهارداشت : برگ اين درخت ، مطلوب دام نيست و به دليل داشتن ماده‌اي روغني، خاك اطراف درخت را براي رويش نهال توسكا، نامساعد مي‌كند.
اين كارشناس سازمان جنگل‌ها،مراتع و آبخيزداري افزود : توسكاآفت و بيماري فراگير و مهمي ندارد و فقط لارو نوعي حشره برگ خوار، مناطق محدودي را آلوده مي‌كند و در نتيجه برگ اين درخت به شكل توري درمي‌آيد.
وي در خصوص مصارف محلي از اين گونه تصريح كرد : جنگل نشينان از چوب آن براي ساختمان‌سازي و نظاير آن استفاده نمي‌كنند زيرا ترد و شكننده است ولي به دليل نقش و نگارهاي زيبا، براي روكش‌سازي مناسب است.
هادي زاده گفت : اين درخت دو پايه و اغلب با گونه "پلت" كه سرشت بوم شناختي مشابهي با آن دارد، در دره‌ها و مناطق مرطوب، به صورت گونه همراه ديگر درختان ديده مي‌شود.
وي بيان داشت : توسكا اولين درخت جنگل‌هاي شمال است كه در فصل رويش ، برگ درمي‌آورد و آخرين گونه‌اي است كه خزان مي‌كند.
يكي از كارشناسان صنايع چوب سازمان جنگل‌ها ، مراتع و آبخيزداري كشور درباره ويژگي‌هاي چوب توسكا اضافه كرد : چوب اين درخت به رنگ كرم مايل به قرمز و گاهي داراي لكه‌هاي مغزي قهوه‌اي است.
" يدالله حسين‌پور" افزود: چوب توسكا، نرم يا نيمه سخت، سبك و كار با آن آسان است و به خوبي پرداخت مي‌شود و رنگ مي‌پذيرد.
وي ادامه داد : قابليت برش، نگهداري ميخ و پيچ ، چسب پذيري و رنگ كاري در اين چوب بالا است.
حسين‌پور اظهارداشت: بااين كه چوب توسكا در كل، كم‌دوام است ، مقاومت زيادي در آب دارد و از اين رو در ساخت قايق و بناهاي آبي كاربرد دارد.
اين كارشناس سازمان جنگل‌ها و مراتع گفت: در ايران از چوب اين درخت براي جعبه‌سازي و در نجاري اغلب براي توكاري و همچنين در صنايع روكش و تخت لايه- ساز استفاده مي‌شود.
وي درباره ديگر ويژگي‌هاي چوب توسكا گفت: اين چوب در مقطع عرضي ، بافتي همگن و " راست تار" دارد و جزو چوب‌هاي پراكنده آوند و بدون " درون چوب" مشخص است.
حسين‌پور افزود: دواير ساليانه اين درخت ، پهن و مشخص و تاحدودي موج‌دار است ولي در برش طولي، چندان مشخص نيستند.
به گفته او، از چوب درخت توسكا در صنايع نئوپان و فيبر و كاغذسازي نيز استفاده مي‌شود.
"ميثم ميارعباسي" كارشناس ارشد جنگلداري دراين‌باره به ايرنا گفت : جنس توسكا داراي ۳۵گونه است كه فقط دو گونه آن به نام‌هاي توسكاي ييلاقي و توسكاي قشلاقي در ايران انتشار دارد.
وي افزود: توسكاي قشلاقي مختص جنگل‌هاي شمال است و بيشتر در قسمت جلگه‌اي و كم ارتفاع، از جمله حاشيه رودخانه‌ها و مزارع و مناطق نيمه باتلاقي و ساحلي مي‌رويد.
ميارعباسي گفت: در بيشتر پلاژها ازتوسكا براي سايبان استفاده مي‌شود و در جنگل‌هاي شمال، رودخانه‌اي را نمي‌توان يافت كه دركنارآن درخت توسكا نباشد.
اين كارشناس ارشد جنگلداري اظهارداشت: توسكا گونه‌اي است وابسته به آب و خاك كه با محيطهاي مختلف سازگار مي‌شود و در حدود هشت هزار و ۳۰۰سال پيش از اروپا و قفقاز وارد جنگل‌هاي شمال ايران شد.
وي گفت: اين گونه در بيشتر جوامع گياهي به صورت درخت همراه ديده مي‌شود و باگونه‌هايي نظير شمشاد، راش ، ملج ، خرمندي ، سفيد پلت و حتي ون تشكيل جامعه مي‌دهد.
ميارعباسي تاكيد كرد : همزيستي با اكتينوميست‌هاي تثبيت‌كننده نيتروژن، اين درخت را به يك گونه حاصلخيزكننده خاك تبديل كرده است و مي‌توان در جنگل‌كاري‌هاي آميخته از فوايد اين همزيستي براي افزايش‌ابعاد درختان همراه آن سود جست.
وي ادامه داد:اين گونه با دامنه بردباري بوم شناختي گسترده،درمناطقي كه خاك معدني مناسب و رطوبت كافي وجود داشته و يا خاك ، به هم خورده باشد ، به سرعت مستقر مي‌شود و گونه پيشاهنگ در توالي اكوسيستم جنگل محسوب مي‌شود.
اين كارشناس ارشد جنگلداري افزود: باتوجه به سرشت اين گونه ، مي‌توان آن را در اطراف رودخانه‌ها كاشت كه باعث تثبيت خاك كنار رودخانه‌ها و در نهايت رفع كمبودهاي موجود در تامين چوب مي‌شود.
به گفته ميارعباسي از توسكا مي‌توان براي زهكشي مناطق آبرفتي و جلوگيري از فرسايش آبي منطقه مورد نظر استفاده كرد.
وي افزود: چوب خشك توسكا، بهترين هيزم است و پوست آن دردباغي كاربرد دارد.
در جنگل‌هاي ۱/۸ميليون هكتاري شمال ۹۰گونه درختي و ۲۱۱گونه درختچه‌اي شناسايي شده است.