کد مصاحبه:
۳۲
- تاریخ درج:
۱۳۸۶/۰۷/۱۷
- مشاهده:
۲,۰۷۰
به اعتقاد شماري از كارشناسان جنگل ، درخت " راش " اولين گونه تجاري جنگل‌هاي شمال است كه به رغم تحقيقات انجام شده و نيز براي گسترش كاشت اين درخت در سطح جنگل به حمايت و تحقيقات بيشتري نياز دارد.
راش ، درختي است پهن برگ از تيره‌اي به همين نام كه ۲۴درصد تعداد و ۳۰ درصد حجم درختان جنگل‌هاي شمال را تشكيل مي‌دهد.
تعداد زيادي از تحقيقاتي كه درباره جنگل‌هاي شمال انجام مي‌شود ، مربوط به اين گونه‌است زيرا مرغوب‌ترين چوب را دركشور دارد و دراغلب نواحي جنگل- هاي شمال مي‌رويد.
بااين حال به گفته كارشناسان، آگاهي چنداني از خصوصيات ژنتيكي اين درخت وجود ندارد و تحقيقات زيادي بايد در اين‌باره انجام شود.
يكي از كارشناسان ارشد جنگلداري درباره اين گونه ارزشمند گفت:درحدود ۱۳ گونه راش در جهان شناسايي شده كه ۱۰گونه آن مربوط به كشورهاي شرق آسيا است.
" ميثم ميارعباسي" در گفت و گو با ايرنا افزود : راش موجود در جنگل‌هاي شمال، گونه خزري يا هيركاني با نام علمي FAGUSORIENTALISاست.
وي درباره چوب اين درخت اظهار داشت : راش چوبي نيمه سنگين و نيمه‌سخت به رنگ كرم تا صورتي پر رنگ دارد و خوش كار است.
اين كارشناس ارشد جنگلداري ادامه داد:ارتفاع راش به ۳۰الي ۴۰متر وقطر آن به ۱/۵متر مي‌رسد و اغلب در محدوده ارتفاعي ۶۰۰الي ۲هزار و ۲۰۰متر از سطح دريا ديده مي‌شود.
ميارعباسي اضافه كرد : تنه آن، صاف و استوانه‌اي است و بيشتر تنه را چوب تشكيل مي‌دهد و مغز چوب آن كم است.
وي ادامه داد: راش، درختي است تك پايه و خزان‌كننده داراي گل‌هاي مخروطي و ميوه فندق كه با زادآوري طبيعي و يا بذرپاشي در پاييز و زمستان تكثير مي‌شود.
ميارعباسي گفت : اين درخت هرپنج سال يك بار بذر فراوان توليد مي‌كند و در جواني "جست" مي‌دهد ولي در سنين بالا جست دهي آن كم مي‌شود.
اين كارشناس ارشد جنگلداري بيان داشت : راش ، خاك حاصلخيز با گياه خاك زياد و مواد معدني غني و آب و هواي مرطوب و سرد را مي‌پسندد.
وي گفت : نجارها، چوب راش را " چوب جنگلي " مي‌نامند و ازديد آنان ، مرغوب‌ترين چوب در ايران است و در صنايع روكش ، تخته‌لايه، تراورس ، مبل و ساختمان‌سازي كاربرد دارد.
ميارعباسي يادآور شد : اين درخت داراي مصارف روستايي بسيار است كه مي‌توان به ساخت در، پنجره، تير، ستون، چهارپايه، كفش چوبي و گهواره اشاره كرد.
وي تصريح كرد : از بذر اين درخت روغني استخراج مي‌شود كه ۲۰الي ۲۵درصد آن خوراكي و شامل گليسريدهاي پالمتيك و اولئيك است.
به گفته كارشناسان ، راش درختي است سايه پسند با پوست نازك كه در نتيجه گرما و تابش شديد آفتاب باعث آفتاب زدگي و سوختگي پوست آن و از بين رفتن كامبيوم مي‌شود.
البته پوست نازك اين حسن را دارد كه صاعقه رااز خود عبور مي‌دهد و آسيب- پذيري درخت بر اثر اصابت صاعقه، كم مي‌شود.
پژوهشگر مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران توضيح داد:
از آنجا كه اين گونه، اولين درخت تجاري جنگل‌هاي شمال است، در دهه‌هاي اخير تحقيقات زيادي درباره آن انجام شده است.
"يوسف گرجي بحري"افزود:اين درحالي است كه خيلي از گونه‌هاي مهم نظير ون، بارانك و گيلاس جنگلي، در جنگل‌هاي شمال وجود دارد كه چون اهميت اقتصادي - شان به اندازه راش نيست، تحقيقات كمي درباره شان انجام شده است.
وي تاكيدكرد: با وجود اين پژوهش‌هاي انجام شده درباره راش ، كاستي‌هايي به ويژه در بخش اكوتيپ و تنوع ژنتيكي دارند.
به گفته اين پژوهشگر، به جز موارد يادشده ، تحقيقات زيادي در زمينه‌هاي جنگل شناسي، خواص مكانيكي چوب، بذر، توليد نهال و زادآوري راش انجام شده است.
گرجي بحري ادامه داد: درجنگل‌هاي بكر و طبيعي،زادآوري راش به صورت طبيعي و در سطح كوچك ۳۰۰الي ۴۰۰متر مربعي انجام مي‌شود.
به گفته او در سطح كمتر از هزار مترمربع، جنگل راش خود به خود احيا مي- شود ولي اگر سطح بزرگ تراز هزار الي هزار و ۵۰۰متر مربع باشد، گونه‌هاي علفي غالب مي‌شود.
پژوهشگر مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران ادامه داد:
در اين حالت بايد عرصه را محصور كنيم و بعد از ريشه‌كني گياهان ناخواسته، بذركاري يا نهال كاري كنيم.
گرجي بحري بيان داشت: بهتراست در ابتدا گونه پرستار مانند پلت يا توسكا كاشته شود و تاحد امكان اجازه دهيم بذر راش به طور طبيعي، مستقر شود زيرا بذركاري و نهال‌كاري راش به دلايل نه چندان مشخصي، چندان موفقيت آميزنيست.
وي به‌ايرنا افزود:اگر سطح خيلي بزرگ باشد، بذركاري كپه‌اي يا خطي با پلت يا توسكا انجام مي‌دهيم و با ايجاد اشكوب نهال، بعد از سه‌سال ، بذر يانهال راش كاشته مي‌شود.
به گفته كارشناسان ، راش در جنگل‌هاي شمال باگونه‌هاي متعددي همچون كوله خاس، سياه گيله، آسپرولا، لوزولا، كاركس، خلر، شمشاد، ممرز و سرخدار تشكيل جامعه گياهي مي‌دهد و حضوري چشمگير و تعيين‌كننده در گستره وسيعي از اين جنگل‌ها دارد.
با توجه به ارزش فراوان چوب اين درخت درصنايع چوب، انجام يافتن هرتحقيق كه ويژگي‌هاي آن را روشن تر كند، در افزايش ارزش افزوده محصولات راش تاثير دارد.
جنگل‌هاي شمال ۱/۸ميليون هكتار وسعت دارد و در حدود ۳۰۰گونه درختي و درختچه‌اي در آن شناسايي شده‌است