آقای محمدرضا فرزین در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت با با بیان اینکه به زودی ریال دیجیتال کار خود را شروع میکند؛ گفت: توسعه بانکداری نوین وظیفه بانک مرکزی در تمام دنیاست ماهم در بانک مرکزی ایران تلاش میکنیم این وظیفه را به درستی انجام دهیم.
آقای فرزین با اشاره به اینکه نظام بانکی از مجموعهای نقاط قوت و ضعف برخوردار است؛ تصریح کرد: فناوریهای دیجیتال از نقاط قوت این نظام است؛ شبکه شتاب ایران با پرداخت زیر ۲ ثانیه یکی از قویترین شبکههای پرداخت منطقه است.
رئیس کل بانک مرکزی ضمن اشاره به تعاملات بانکی در فضای بین الملل؛ گفت: به علت تحریم بیشترین چالش را در این حوزه داریم ولی با تلاشی که در سالهای گذشته صورت گرفته اقدامات خوبی انجام شده که باید ادامه یابد. یکی از اقدامات طراحی سامانه «ای سیو مر» است که متعلق به آسیاست. تلاش کردیم در مدیریت تحریم از این ابزار حداکثر استفاده را کنیم. با هندوستان و پاکستان و سایر کشورهای عضو اتحادیه همکاری کنیم. به جای سوییفت این سامانه را طراحی کردیم که الان کار میکند.
فرزین با اشاره به اینکه سوییفت را کنار گذاشتیم وای سیو مر را جایگزین کردیم؛ از ۱۰ مهر ماه سال جاری این سامانه را به صورت جدی عملیاتی کرده ایم؛ گفت: بریکس را هم تقویت کردیم. بریکس سهم بزرگی در تجارت جهانی دارد که در ابتدای راهش است. الان استراتژی بریکس تا ۲۰۲۵ در ۴ محور بناشده که فرصت را برای ما فراهم میکند استفاده کنیم. اولین محور افزایش سهم ارزهای محلی است.
وی با بیان اینکه چین و روسها به این سمت حرکت کرده اند؛ گفت: باید بتوانیم تسویه را با ارزهای بریکس انجام دهیم. دومین مورد سامانهای در نظامهای پرداخت است. یک پلتفرم تسویه برای پرداختهای برون مرزی راه اندازی شده که فعلا در مرحله مقدماتی است. این فرصت خوبی است که بتوانیم تعاملاتمان به ویژه در حوزه تسویه را از این طریق انجام دهیم.
او ادامه داد: اتصال شبکه پرداخت به روسیه یکی دیگر از برنامه هایمان بود که اخیرا شتاب به میر روسیه وصل شد و تعدادی از بانکها وصل شده اند. سامانه درحال کار کردن است ولی، چون شروع کار است کند است ولی با مرور زمان بیشتر روی این سامانه کار میکنیم. مرحله دوم امکان استفاده گردشگران روسی در فروشگاههای ایران است امیدواریم در زمستان این را افتتاح کنیم. فاز سوم بهره مندی گردشگران ایرانی از پوز روسیه است که امیدواریم ابتدای سال اینده این مدل را عملیاتی کنیم.
فرزین با بیان اینکه امیدواریم این مدل را با سایر کشورها هم عملیاتی کنیم؛ افزود: با روسها پیمان روسی بستیم؛ کاملا دلار را حذف کردیم و ریال و روبل را جایگزین کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی به توسعه ریال دیجیتال و استقرار نظام هوشمند اشاره و تصریح کرد: بانک مرکزی به موقع در این حوزه ورود کرده است؛ خیلی از کشورها از ریال دیجیتال استفاده میکنند که میتواند کارایی نظام مالی کشور را افزایش دهد. برخی کشورها در مرحله تحقیقات هستند و وارد مرحله ازمایشی شده اندو ما هم در این مرحله هستیم و وارد ازمایشی شدیم و الان در کیش اینکار را انجام میدهیم.
به گفته فرزین؛ ریال دیجیتال در بانکهای ملت؛ تجارت و ملی درحال استفاده است و در اینده ۵ بانک دیگر به آن استفاده خواهد شد.
او درباره رمز پولها و سیاست گری بانک مرکزی در این حوزه گفت: امروزه رمز پولها در جهان توسعه سریع و شتابانی دارند که استفاده متفاوتی از آنها میشود. قاعده گذاری در این حوزه کار بسیار سختی است. تمام کشورها در این حوزه در ابتدا با مشکل مواجه شدند. ابتدا تجارت شکل میگیرد و بعد مقررات تدوین میشوند. این اتفاق در کشور ما هم افتاده است. الان با بازار بزرگی روبه رو هستیم ولی مقررات منسجمی در این حوزه نداریم.
رییس کل بانک مرکزی نهادهای امین را بحث مهمی در این حوزه دانست و ادامه داد: مقررات نهاد امین حتما باید تدوین شود؛ نظارت بر کارگزاران رمز پول چطور باید باشد؟ الان ۲۱۸ کارگزار داریم. ۱۰ میلیون تراکنش ماهانه شکل میگیرد که رقمی حدود ۳۵ همت حجم معاملاتشان است.
آقای فرزین با بیان اینکه مقررات رمز پول باید تدوین شود و اگر ورود نکنیم در مدیریت پول در بانک مرکزی به مشکل میخوریم؛ افزود: جلسات خوبی در این زمینه طی ۶ ماه گذشته داشتیم. دستگاههای مختلف باید در حوزههای مختلف ورود کنند. قوانین ماینینگ در وزارت صمت تدوین میشود. مقررات رمز پول تهییه شده و به زودی در هیئت عالی مطرح و تصویب میشودو خیال ما به عنوان سیاستگذار و مقام ناظر در این حوزه راحت میشود.
رییس کل بانک مرکزی در ادامه با بیان اینکه مشکل تاریخی در بانک مرکزی در حوزه نظارت داریم؛ گفت: در قانون جدید اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی توسعه یافته است. بانک مرکزی باید مدل مشخص برای نظارت بر اینها داشته باشد. نظارت بانک مرکزی یا افساید بوده یا آنساید.
او یکی از مشکلات را استاندارهای ناهمگون بین بانکها دانست و گفت: خواهش میکنم روی این موضوع متمرکز شوید و شرکتهایی که میتوانند به نظارت هوشمند ما کمک کنند؛ وارد شوند. باید این مشکل حل شود.
فرزین ارتقای سطح امنیت را مهم دانست و ادامه داد: در دو سال اخیر حملات سایبری به شبکه بانکی افزایش یافته است و مجبوریم پایداری شبکه را افزایش دهیم. اقداماتی انجام شده ولی کافی نیست.
او از دریافت مجوز امضای الکترونیک در ۳۰ آبان ماه خبر داد و گفت: این موضوع به کاهش مراجعات حضوری هم کمک خواهد کرد.
رییس کل بانک مرکزی درباره هوش مصنوعی هم گفت: مرکزی در این حوزه در بانک مرکزی راه اندازی شده است؛ برای تمام پیشرفتهایی که دنبالش هستیم باید از هوش مصنوعی استفاده کنیم. نظارت ما بر موضوعات پولشویی با هوش مصنوعی تقویت میشود.