در تقویم هجری شمسی، یکشنبه ۱۱ شهریور به نام صنعت چاپ گره خورده است و این روز در ایران به عنوان یک رویداد ملی، برای پاسداشت زحمات تمام فعالان در این حوزه نام گذاری شده است تا بیشتر به اهمیت و کیفیت این صنعتِ مادر در سطح زندگی عمومی مردم و جامعه توجه کنیم و نیازها و شرایط آن را بسنجیم و ارزیابی کنیم.
هیچ صنعتی را نمیتوان مستقل از صنعت چاپ دانست
تشکلها، اصناف و نهادهای ریز و درشت خصوصی و دولتی متعددی هستند که برای گردش چرخ این صنعت به فعالیت میپردازند و هر کدام بخشی از نیازهای این صنعت بزرگ و گسترده را پوشش میدهند؛ به عنوان مثال میتوان از چاپخانههای بزرگ و کوچک نام برد تا تشکلها و انصافی چون اتحادیه کاغذ و مقوا، انجمن مدیران کارتن و ورق، انجمن وارد کنندگان ماشین آلات صنعت چاپ انجمن علمی و فناوری چاپ، انجمن تولید کنندگان بنر، صنف اتحادیه کلیشه و لیتوگراف، اتحادیه واردکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ، شرکت تعاونی لیتوگرافان و... که همگی قطعه کوچک و بزرگ پازل این صنعت هستند.
در میان فعالان صنعت چاپ، جلال ذکایی که به عنوان مدیرکل اسبق چاپ وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، عضو شورای سیاست گذاری صنعت چاپ و نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان شناخته میشود، در حال حاضر دبیر ستاد بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در تشکلهای صنفی این صنعت است که فعالیتها و برنامههایی برای بزرگداشت این صنعت مدنظر دارند و برای مطلع شدن از این برنامهها در این ستاد صنفی و فهم دقیق تر جایگاه صنعت چاپ در زندگی عمومی مردم به سراغ او رفتهایم تا گفتوگوی مختصری داشته باشیم.
چاپ از بدنه جامعه است
ذکایی در ابتدا با تشریح این نکته که چاپ چرا در عین حفظ مقولههای صنعتی و اقتصادی خود، یک مقوله فرهنگی و اجتماعی به حساب میآید، توضیح داد: چاپ از بدنه جامعه است و جدا از جامعه نیست. چاپ، یک صنعت میان بخشی است، صنعتی است که از یک طرف با فرهنگ ارتباط دارد، در سلامت مردم تاثیرگذار است، در کیفیت مایحتاج زندگی مردم نقش دارد. هیچ صنعتی را نمیتوان مستقل از صنعت چاپ دانست، به همین دلیل ما معتقدیم که دنیای بدون صنعت چاپ، دنیای وهمانگیز و غیر قابل تحملی است. به دلیل ارتباطهای تنگاتنگی که این صنعت با جهان پیرامون خودش دارد، ما در ستاد صنفی بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برنامهها و کنشهای دقیق اجتماعی مانند آزادسازی چند زندانی غیرعمد و پاکسازی بخشهایی از طبعیت را در نظر گرفتهایم که به بهانه بزرگداشت، بخش کوچکی از کنشهای اجتماعی این صنعت را به صورت نمادین اجرا کنیم.
در ستاد صنفی بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برنامهها و کنشهای دقیق اجتماعی مانند آزادسازی چند زندانی غیرعمد و پاکسازی بخشهایی از طبعیت را در نظر گرفتهایم
عضو شورای سیاست گذاری صنعت چاپ با اشاره به بازدید اهالی رسانه از دو چاپخانه بزرگ در تهران و حومه تهران، به همت ستاد صنفی بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ، مطرح کرد: اهالی رسانه و خبرنگاران، صبح روز شنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۳، به مناسبت روز ملی صنعت چاپ از هلدینگ چاپخانه نقش الماس، به عنوان بزرگترین سامانه چاپ آنلاین در ایران و مجتمع چاپ هودیس پارس، یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین مراکز چاپ و بستهبندی دارویی در ایران بازدید کردند تا از چرخه تولید، نوع فعالیتهای این مجموعه و بخشهای مختلف چاپخانه آشنا شوند و در جریان مراحل پیش از چاپ، چاپ و بستهبندی محصولات آن قرار بگیرند.
وی افزود: ما هم در ستاد قصد داشتیم دو ساختار متفاوت از چاپخانهها را به اهالی رسانه نشان دهیم که یکی از آنها در حوزه فعالیتهای غیرحضوری و چاپ محصولات و سفارشات در ابعاد گسترده با جدیدترین و مدرنترین متدهای این صنعت فعالیت میکند و دیگر چاپخانهای است که در حوزه سلامت فعالیت میکند و به دلیل کیفیت بالای خود به تولید انبوه و صادرات و فعالیت مشترک با کشورهای اروپایی و آسیایی میپردازد.
ذکایی در ادامه با اشاره به اینکه ۱۱ شهریور به عنوان روز ملی صنعت چاپ در تقویم رسمی قرار گرفته است، درباره علت شکلگیری ستاد بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ مطرح کرد: در سالهای گذشته برنامههای متعدد و متنوعی در این روز توسط دولت اجرا میشد، اما در سال ۱۴۰۳، در جلسه شورای سیاستگذاری جشنواره بینالمللی صنعت چاپ این ایده مطرح شد که اصناف و تشکلهای صنعت چاپ به مناسبت این روز اتفاقها و اقداماتی را رقم بزنند که یکی از آنها بازدید جمعی خبرنگاران از چاپخانه نقش الماس و هودیس پارس بود تا این روز ملی از حالت دولتی خارج شود و بیشتر این احساس ایجاد شود که روز ملی صنعت چاپ متعلق به بدنه این صنعت است؛ به همین منظور ۹ تشکل و صنف صنعت چاپ که متشکل هستند از از صنف اتحادیه کلیشه و لیتوگراف، اتحادیه کاغذ و مقوا، انجمن مدیران کارتن و ورق، انجمن علمی و فناوری چاپ، انجمن واردکنندگان ماشین آلات صنعت چاپ، انجمن تولید کنندگان بنر، اتحادیه واردکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ، شرکت تعاونی لیتوگرافان و شرکت تعاونی چاپخانهداران تهران، این ستاد صنفی را تشکیل دادند.
آزادی ۱۱ زندانی مالی غیرعمد را از زندان
دبیر ستاد بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در ادامه درباره اقدام اجتماعی و آزادسازی زندانیان مالی غیرعمد به مناسبت این روز ملی، گفت: تعدادی از نیکوکاران شاغل در صنعت چاپ با حمایت ۹ تشکل و صنفی که نام بردم در سال ۱۴۰۳ تصمیمی گرفتند تا اتفاقی مبارک و نادر را رقم بزنند و طی همکاری با ستاد دیه، ۱۱ زندانی مالی غیرعمد را از زندان آزاد کنند. فرآیند آزادی این ۱۱ زندانی در حال انجام است و به مناسبت ۱۱ شهریور این ۱۱ نفر به زودی به جمع خانواده خود برمیگردند.
چاپ یک صنعت فرهنگی است و حساسیت لازم را به مسائل اجتماعی پیرامون خود دارد
وی با اشاره به اینکه مسئله محیط زیست، قطع درختان و حفاظت از بافت گیاهی، دغدغه اصلی جهان است و مسئلهای است که از این صنعت بسیار تاثیرپذیر است، درباره یکی دیگر از اقدامات ستاد بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ در حوزه مسئولیتهای اجتماعی، مطرح کرد: حوزه صنعت چاپ یکی از جدیترین صنایعی است که نزدیکترین ارتباط را با محیط زیست دارد. تعدادی از فعالان حوزه صنعت چاپ تصمیم گرفتهاند در یک روز به یکی از تفرجگاهها بروند و با جمعآوری پسماندهای زیست محیطی، این پیام را به جامعه بدهند که «ما به عنوان تولیدکنندگان این محصولات هیچ علاقهای نداریم که شاهد پسماندهای حوزه چاپ در سطح محیط زیست باشیم.»
ذکایی با تاکید بر اینکه چاپ یک صنعت فرهنگی است و حساسیت لازم را به مسائل اجتماعی پیرامون خود دارد، عیادت از تعدادی از سالمندان آسایشگاه کهریزک و اهدای هدایایی به آنها را جزو برنامههای ستاد دانست.
در ادامه مدیرکل اسبق چاپ وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی جلسه روسا و مدیران تشکلها و اصناف غیردولتی صنعت چاپ با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم را از دیگر برنامههای ستاد بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برشمرد و عنوان کرد: برنامههای وزیر فعلی فرهنگ و ارشاد اسلامی برای بدنه صنعت چاپ بسیار تعیینکننده است و همچنین با شناختی که من از آقای سیدعباس صالحی دارم، میدانم که دغدغههای فعالان این حوزه هم از اولویتهای وزارتخانه است، به همین منظور جلسهای ترتیب داده شدخ است که به زودی برگزار میشود و اهالی صنعت چاپ با وزیر ارشاد دیدار خواهند کرد.
نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان در پایان مطرح کرد: ۱۷ شهریور ۱۴۰۳، ساعت ۱۴ و در سالن غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گردهمایی فعالان حوزه آموزش در صنعت چاپ برگزار میشود که در این رویداد استادان، فعالان و محصلان حوزه صنعت چاپ طی یک بزرگداشت و همایش با معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و مدیرکل ارشاد استان تهران دیدار خواهند کرد و همچنین از سعید پورمهدیان رئیس انستیتوی چاپ دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم دعوت کردهایم تا در این همایش حضور داشته باشند و از ظرفیتهای متقابل استفاده کنند و اهداف، برنامهها و ظرفیتهای این انستیتو را توضیح دهند.