ابوالفضل روغنى گلپایگانى، رییس سندیکاى تولیدکنندگان کاغذ و مقوا، حدود 20 سال است که در حوزه تولید کاغذ و مقوا در کشور فعالیت دارد و در
دانشگاه نیز تدریس مى کند.
به گفته وى در کشورمان، کاغذ با کیفیت بالا و ماشین آلات خوبى وجود دارد و تولیدات داخلى، امکان صادرات را فراهم مى کند و مى تواند براى کشور درآمدزایى داشته باشد و معتقد است که هر چند در این بخش از تکنولوژى و علم روز بهره بردارى و موفقیت هاى بسیارى کسب کرده ایم، اما در زمینه کاغذ تحریر و کاغذ روزنامه عقب مانده ایم و قادر به تامین نیاز کشور نیستیم؛ بنابراین باید در این بخش نیز سرمایه گذارى مجددى صورت گیرد.
این فعال صنعت کاغذ و مقوا حدود 20 سال است که در صنعت کاغذ و مقوا فعالیت دارد و تلاش وى و همکارانش بر این بوده تا یک هم افزایى ایجاد کرده و در خدمت صنعت سلولزى کشور باشند، بر همین اساس در بسیارى از نهادها و مراکز مختلف از جمله اتاق بازرگانى، سندیکا، دولت، مرکز پژوهش هاى مجلس شوراى اسلامى و سایر مراکز فعال بوده تا این صنعت را در کشور حفظ و توسعه دهند.
مشروح مصاحبه ماهنامه «دنیاى سرمایه گذارى» با این فعال صنعت کاغذ و مقوا به نظر خوانندگان ارجمند مى رسد.
در خصوص پروژه هایى که در زمینه کاغذهاى بسته بندى وتحریر در حال اجرا است، توضیح دهید.
چند پروژه در زمینه کاغذهاى بسته بندى و کاغذ تحریر در حال اجرا است که یک پروژه در شیراز و دیگرى در خوزستان است که این فعالیت ها به زودى منجر به تولید خواهد شد. در واقع آنچه که باعث پیشرفت و توسعه این کار و فعالیت مى شــود، تولید بیشتر کاغذ تحریر و کاغذ بسته بندى است.
با تصمیمات اتخاذشده، حداقل تا 3 سال آینده یکى از مسایل مهم،تولید کاغذ تحریر است که قطعا آثار آن را در صنعت کاغذ کشور خواهیم دید.
البته صنعت کاغذ در نقش بسته بندى دیگر اشباع شده و نباید اقدام جدیــدى انجام دهیم و دولت مردان باید بــه این موضوع توجه کنند که کار جدیدى روى این حوزه انجام ندهند، زیرا بیشــتر از ظرفیت کشور،تولید صورت مى گیرد، امــا در بخش کاغذ تحریر کماکان فرصت هاى سرمایه گذارى وجود دارد و مى توان از آن ها استفاده کرد.
ســندیکاى تولیدکنندگان کاغذ و مقوا چــه فعالیت ها واقدامات شاخصى انجام داده است؟
این ســندیکا، یکى از قدیمى ترین تشکل هاى کشور با بیش از 35 سال ســابقه و داراى گرید A+و جزو 20 تشکل برتر کشور در بین حدود 380 تشکل مختلف اســت.
هیات مدیره آن از شرکت هاى بزرگ، کوچک ومتوسط تشکیل شده اند و همه اعضا در جهت اهداف سازمانى که خدمت به ذى نفعان اســت، در حال تلاش هســتند. در حال حاضر حدود 104 کارخانه کاغذسازى و صنایع وابســته مانند رنگ، رزین، لوازم پوششى، تامین کنندگان ماشــین آلات و افرادى که به نوعى با این صنعت مرتبط هستند، با این سندیکا همکارى مى کنند. از اهداف سندیکا مى توان به ارائه خدمات و سرویس مناسب، هم افزایى و چانه زنى براى ذى نفعان اشاره کرد.
یکى از چالش هاى صنعت کاغذ و مقوا، وابســتگى شدید به واردات مواد اولیه است و این موضوع صنعت را در برابر نوسانات نرخ ارز و تحریم ها بسیار آسیب پذیر کرده است.
نظر شما در این رابطه چیست؟
در هیچ جاى دنیا هیچ صنعتى نمى تواند ادعا کند که 100 درصد خودکفا است و نیازى به واردات ندارد؛ این ایده به طور کلى نادرست و غیرکارشناسى است. بسیارى از صنایع در سراسر دنیا وابستگى زیادى به زنجیره تامین بین المللى دارند. به عنوان مثال، شــرکت بویینگ 48 کشور را در زنجیره تامین خود دارد یا خودروسازى هاى بزرگ دنیا مانند ژاپن 30 تا 50 کشوردر زنجیره تامین آن ها مشارکت دارند که در صنعت کاغذ نیز همین گونه اســت.
ما در بخش تامین مواد اولیه مانند خمیر، رنگ ها و بســیارى از مواد پوششــى و حتى قطعات یدکى وابستگى زیادى داریم و کشورمان نمى تواند به طور کامل این نیازها را برطرف کند. با این حال ما باید تلاش کنیم تا هرچه بیشتر این وابستگى ها را کاهش دهیم. البته در بخش هایى هم موفق بوده ایم؛ مثلا در ساخت قطعات در داخل کشور پیشرفت هایى داشته ایم، اما همچنان با مشکل تامین و خرید مواد اولیه مواجه هستیم.
تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در خصــوص تامین ارز، با چه مشکلاتى مواجه هستند؟
مســاله ارزى از دست ما خارج اســت و به بانک مرکزى و وزارت صمت بســتگى دارد که تخصیص و تامین را انجام دهند. حقیقت این است که تکانه هاى ارزى به صنعت فشار زیادى وارد مى کند و تاکنون توانسته ایم خود را حفظ کنیم، اما در آینده ممکن است که این مساله مشکلات بسیارى را به وجود آورد.
گفته مى شود که کاغذ در کشور فقط در بخش بسته بندى تا حدودى موفق بوده و در بحث فروش و درآمدزایى هنوز عقب هستیم، اما در زمینه تولید کاغذ روزنامه ها و کاغذ تحریر باید همچنان واردات داشته باشیم. علت این موضوع چیست؟
در حوزه کاغذ بســته بندى، ما جزو سرآمدهاى منطقه هستیم و تولیدات بســیارى داریم. نزدیک به یک میلیون و 600 هزار تن تولید مى کنیم که نیاز کشور حدود 600 هزار تن است. ما کاغذ با کیفیت بالا و ماشین آلات خوب داریم و تولیدات ما در سطح کشور امکان صادرات را فراهم مى کند و مى توانیم براى کشور درآمدزایى داشته باشیم.
در این بخش توانسته ایم از تکنولوژى و علم روز بهره بردارى و موفقیت هاى بسیارى کسب کنیم، امادر زمینه کاغذ تحریر و کاغذ روزنامه عقب مانده و نمى توانیم نیاز کشور راتامین کنیم؛ بنابراین باید در این بخش نیز سرمایه گذارى مجددى صورت گیرد. در مورد فروش کاغذ در داخل کشــور به دلیل کمبود تولید، مشکلحادى نداریم، ولى واردات بیشتر در این بخش تاثیرگذار است.
آیا در زمینه تولید کاغذ و مقوا آن طور که باید خودکفا هستیم؟
در خصوص خودکفایى، این کلمه را مناســب نمى دانم و با آن زاویه دارم.آمریکا به عنوان یک کشور بزرگ وابستگى زیادى به دنیا دارد و قرار نیست که ما در تمامى حوزه ها به خودکفایى برســیم. در بخش مواد اولیه به ویژه کاغــذ تحریر، نمى توانیم تامین کننده مواد اولیه باشــیم، با این حال باید مشکلات را در حد رفع نیاز برطرف کنیم. سرمایه گذارى هایى در جنوب کشور در حال انجام است که مى تواند نیاز کشور را برطرف کند، اما به طور کلى با ایده خودکفایى مخالف هستم.
صنعت بسته بندى در ایران بان با رشد چشمگیرى همراه بوده و افزایش تولید محصولات مختلف، نیاز به بسته بندى هاى متنوع و باکیفیت را افزایش
داده است. براى استفاده مناسب از این فرصت چه اقداماتى انجام داده اید؟
همان طور که قبلا هم عرض کردم، در صنعت بســته بندى رشد و توسعه بســیار خوبى داشته و محصولات باکیفیتى تولید مى کنیم که نه تنها نیاز کشــور را برطرف، بلکه امکان صادرات را نیز فراهم مى کند. باید به دنبال بازارهاى صادراتى باشــیم، اما دیپلماســى اقتصادى و نظام ارزى کشور بازدارنده اســت و نمى توانیم اقدامــات لازم را در این بخش انجام دهیم؛ بنابراین باید به هر شکل ممکن فعالیت هاى بیشتر و گسترده ترى را انجام دهیم تا بتوانیم این کالاى باکیفیت را به دنیا صادر کنیم.
به نظر شما راهکارهاى توسعه صنعت کاغذ و مقوا در ایران چیست؟
یکى از راه هاى رشــد و توســعه هر صنعت، به روزرســانى و استفاده از تکنولوژى هاى جدید اســت. صنعــت کاغذ کشــورمان، تاحدودى تکنولوژى هاى روز دنیا را وارد کرده که در بخش بسته بندى، این موضوع کامل است، ولى در بخش کاغذ تحریر هنوز علم روز دنیا را که در بخش رسیوینگ بیشتر مى تواند تاثیر بگذارد را چندان وارد نکرده ایم که دلیل آن هم وجود تحریم ها اســت.
به اعتقاد بنده، باید متناسب با مواد اولیه و نیاز داخلى و همچنین توجه به بازارهاى داخلى اقداماتى را در بازارهاى داخلى و خارجى انجام دهیم. متاســفانه بازارهاى خارجى تحت تاثیر تحریم، دیپلماسى ارزى و دیپلماسى اقتصادى کشور هستند که اگر بتوانیم این ها را حل کنیم و عملا با نگاه بیرون تولید داشته باشیم و صادرات خوبى انجام دهیم، آن زمان مى توانیم با اطمینان بالا به این صنعت نگاه کنیم.
واقعیت این اســت که صنایع داخلى به دلیل وضعیت سیاسى و دیپلماسى ارزى، قدرت صادرات ندارند. البته ما مشغول پایش در حوزه کاغذسازى در کشور
هستیم و یک جانمایى جدید داریم که کار بسیار دشوارى است و شاید به آســانى قابل انجام نباشد، ولى در مجموع این کار را انجام مى دهیم. این موضوع که پراکندگى تولیدکنندگان کاغذ در کدام مناطق کشور باشد، دسترســى به آب، دسترسى به منابع و مواد اولیه و دسترسى به بازارهاى کلى، موضوعاتى است که باید در آمایش سرزمینى توجه کافى و لازم را به آن ها داشته باشیم.