تولید کاغذ از جمله صنایع مادری محسوب می‌شود که موتور برخی از صنایع دیگرکشور نظیر صنعت مطبوعات، صنعت نشر، صنایع بهداشتی و صنایع بسته بندی را نیز راه اندازی و روشن می‌کند و علاوه بر آن نقش مؤثری در ارتقای سطح فرهنگ جامعه دارد اما در ایران به دلایل پرشماری از اهمیت بسزای این کالا تاکنون غفلت شده است و تنها پس از بروز مشکلات و بحران در بازار کاغذ ، نگاه‌ها به این سمت سوق پیدا کرد که کارخانجات تولید کاغذ در ایران با مشکل مواجه هستند.
با توجه به تاکید دولت در حمایت از صنایع داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای خارجی که مشابه آنها در داخل تولید می‌شود متاسفانه هنوز هم مسوولان ذی‌ربط اقدامات لازم را انجام نداده و هر روز ما شاهد ورود کالاهای تولید خارج به داخل کشور هستیم که تاثیر منفی بر اقتصاد کشور خواهد داشت.
علیرغم بالابودن نرخ بیکاری در کشور، واردات بی‌رویه کاغذ، باعث رکود در تولید و فعالیت واحدهای صنعتی و همچنین سبب افزایش نرخ بیکاری در کشور شده است و با توجه به اهمیت تولید کاغذ در داخل کشور و در راستای حفاظت از محیط زیست کشور و همچنین صرفه جویی ارزی در واردات کاغذ و اشتغال هزاران نفر از کارگران به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این صنعت ، واحدهای صنعتی دچار بحران و مشکلات فراوانی شده اند.
مجموع این مسایل باعث شده تا عده کثیری از واحد های صنعتی تولید کاغذ بازیافتی در استان اصفهان در نامه ای اعتراض خود را در این رابطه اعلام و آن را به گوش مسؤولان برسانند شاید تلنگری باشد برای رفع و حل مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم می کنند.
مدیر کارخانه تولیدی صنعتی کاج سلولز سپاهان به نمایندگی از دیگر واحدهای تولیدی کاغذ بازیافتی در استان اصفهان پیرامون مشکلات واحدهای تولیدی کاغذ در این استان به "جوان" می گوید: واردات بی رویه کاغذ های کرافت خارجی که در سال 91 حدود 34 هزار تن بوده است ولی در سال 92 با رشد 3 برابری به حدود 124 هزار تن کاغذ کرافت و 20 هزار تن کاغذ تاپ وایت و 34 هزار تن کاغذ لاینر بوده است و میزان تولید ورق کارتن در سال گذشته با کاهش بی سابقه ای نسبت به سالهای قبل به حدود 535 هزار تن رسیده است.
علی اکبر جبروتیان با انتقاد از واردات بی‌رویه کاغذ، می افزاید: بی‌توجهی به تولید ملی باعث شده تا صنعت کاغذسازی به رغم داشتن ماشین‌آلات مناسب و توان ارتقای سطح ماشین آلات و کیفیت کاغذ تولیدی به تعطیلی کشانده شوند و از سوی دیگر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و افزایش نرخ حامل های انرژی در سال جاری ، با توجه به انرژی بر بودن تولید کاغذ باعث افزایش هزینه تولید در این واحدهای صنعتی گردیده و حتی برخی از واحدها را به تعطیلی کشانده است.
اگر از تولید داخل حمایت شود صادرات آن دور از دسترس نیست
افزایش سرانه مصرف کاغذ یکی از شاخصهای مهم و توسعه یافتگی کشورها به شمار می‌رود اما واردات بی‌رویه کاغذ خارجی تهدیدی جدی علیه تولید داخل است که به تضعیف و حتی نابودی صنعت کاغذسازی کشور منجر شده است.
مدیر کارخانه تولیدی صنعتی کاج سلولز سپاهان با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری که بارها در سخنرانی های خود تاکید داشته اند:"اقتصاد مقاومتی یعنی مقاوم سازی و محکم سازی پایه های اقتصاد کشور؛ بنابراین مسؤولان باید از تولید ملی با حمایت های قانونی ، قضایی و اجرایی پشتیبانی کنند چرا که تولید ملی اساس و حلقه اساسی پیشرفت اقتصاد است "، بر این باور است: اگر به معنای واقعی از تولید کنندگان کاغذ در داخل کشور حمایت شود و قبل از اندیشیدن به واردات ، نیاز داخلی با تولیدات داخل برطرف گردد قطعاً ایران می تواند به صادرات کاغذ نیز بیندیشد.
وی، وجود واسطه ها در تهیه مواد اولیه (ضایعات کارتن و مقوا) و شهرداری ها که بابت جمع آوری ضایعات کارتن و مقوا از سطح شهرها اجاره های بسیار بالایی گرفته و ضایعات کارتن و مقوا را به واسطه ها و دلالان و شرکتهای متعددی به دست مصرف کننده ها می رساند ، یکی دیگر از مشکلات پیش روی واحدهای صنعتی تولید کاغذ عنوان می کند.
جبروتیان اظهار می کند:اگر کالاهای داخلی توسط واردات محاصره شوند علاوه بر کاهش قیمت باعث کاهش تولید و کاهش کیفیت کاغذ تولیدی می شویم و از سوی دیگر کارفرمایان جهت رفع هزینه ها مجبور به تعدیل نیرو خواهند شد و این قشر از جامعه نیز روز به روز ضعیف تر می‌شوند و صنعت بازیافت رو به انزوال و نابودی می رود.
وی نداشتن سرمایه در گردش مناسب و عدم پرداخت تسهیلات کم بهره توسط بانکها به بخش صنعت را دیگر مشکل واحدهای صنعتی تولید کاغذ دانسته و می افزاید: اکثر بانک ها به این واحدها یا تسهیلات پرداخت نمی کنند و یا با مانع تراشی از ارایه تسهیلات به صنایع امتناع می کنند و مشکلات فوق باعث شده بسیاری از واحدهای صنعتی تولید کاغذ بازیافتی در ابتدای سالجاری تولید خود را آغاز نکردند و موجب بیکاری هزاران نفر از کارگران خود شده اند که با توجه به ادامه این روند خسارات جبران ناپذیری به صنعت بسته بندی کشور و همچنین به محیط زیست کشور وارد می شود.
مدیر کارخانه تولیدی صنعتی کاج سلولز سپاهان پیشنهادهایی هم در راستای بهبود شرایط موجود صنعت کاغذ در کشور داد که از جمله آنها می توان به محدود کردن واردات کاغذ کرافت ، افزایش عوارض گمرکی واردات کاغذ کرافت از خارج کشور ، پرداخت یارانه جهت حامل های انرژی که موجب کاهش هزینه تولید می شود ، پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش با نرخ بهره پایین جهت واحدهای تولید کاغذ در کشور، نظارت بیشتر بر عملکرد شهرداری ها و حذف واسطه ها و ش شرکت های واسطه جمع آوری ضایعات کارتن و مقوا و ارسال مستقیم اینگونه ضایعات از شهرداریها به کارخانجات تولید کاغذ بازیافتی اشاره کرد.
وی از مسؤولان خواست موضوع خرید کاغذ از شرکتهای بیگانه خارجی و واردات بی‌رویه کاغذ را پیگیری تا بلکه نهادینه شدن فرهنگ حمایت از تولید ملی و تحقق بیانات رهبر فرزانه انقلاب در کانون توجه همگانی قرار گیرد.
در واقع بی‌برنامگی در تولید ملی باعث شده تا صنایع کاغذسازی به رغم داشتن ماشین‌آلات مناسب و توان ارتقای آنها به تعطیلی کشانده شوند کهمتاسفانه وزارت صنعت، معدن وتجارتنیز هیچ اقدامی برای جایگزینی واردات با صنایع داخلی انجام نمی‌دهد.
نگاهی به وضعیت تولید کاغذ جهت صنعت بسته بندی در ایران نشان از کابوس تلخی است که با تدبیری دلسوزانه می‌تواند تبدیل به امیدی شیرین برای آینده این سرزمین شود.