نشریات تخصصی به سمت دیجیتالی شدن بروند

امیدعلی مسعودی در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این‌که نشریات علمی سابقه‌ی تاریخی دارند، اظهار کرد: وقتی از نشریات علمی سخن می‌گوییم، نگاه‌مان به جدی‌تر بودن موضوع این نشریات است. سابقه‌ی نشریات تخصصی در دنیا حتا به قبل از ورود مطبوعات به ایران می‌رسد. اولین نشریه‌ی تخصصی توسط توماس ادیسون به نام «علم» منتشر شد که در آن، مطالبی منتشر می‌شد که افراد متخصص آن‌ها را تأیید می‌کردند.

او ادامه داد: متأسفانه اگر از نظر تاریخی نگاه کنیم در این حوزه بسیار عقب هستیم. با توجه به این‌که برنامه‌ریزی در کشور براساس چشم‌انداز 20 ساله است و این سند براساس علم است، باید در زمینه‌ی نشریات تخصصی تلاش بیشتری شود.

این استاد دانشگاه همچنین بیان کرد: ما هنوز نتوانسته‌ایم در حوزه‌ی علوم انسانی به نشریات تخصصی وارد شویم. باید به موضوع علوم انسانی و دانش بومی در نشریات تخصصی پرداخته شود. در حال حاضر در دانشگاه علوم انسانی علامه طباطبایی نشریه‌ای به نام «دانش بومی» منتشر می‌شود که براساس اسناد،‌ تاریخ و دانش بومی را به ما ارائه می‌کند.

مسعودی با بیان این‌که نشریات تخصصی به دو حوزه‌ی عام و خاص تقسیم می‌شوند، توضیح داد: نشریات تخصصی عام در حوزه‌هایی مانند آشپزی و تندرستی هستند و نشریات تخصصی خاص توسط موسسات و مراکز علمی و دانشگاهی منتشر می‌شوند که مخاطبان کمتری دارند. این نشریات اصولا به‌دنبال مخاطب زیاد نیستند.

او تأکید کرد: یکی از راه‌های حمایت از نشریات تخصصی خاص، برگزاری نمایشگاه نشریات تخصصی است. در این نمایشگاه‌ها، نشریات می‌توانند مباحث جدی‌تر را با یکدیگر مطرح کنند و همچنین درباره‌ی موضوعات و مشکلات صنفی خود به‌دنبال راهکار بگردند.

مسعودی با اشاره به مزیت‌های برگزاری نمایشگاه نشریات تخصصی، گفت: حضور مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولان وزارت علوم و همکاری این دو وزارتخانه با یکدیگر، از مزیت‌های این نمایشگاه است. دیگر مزیت این نمایشگاه وجود مخاطبانی مانند دانشجویان، پژوهشگران و استادان است.

وی افزود: از آنجا که علم هر روز در حال پیشرفت است،‌نتایج اصلی و مثبت این نمایشگاه را بعد از برگزاری چند نمایشگاه و استمرار آن می‌توان دید.

این استاد دانشگاه با بیان این‌که رشد نشریات تخصصی ناشی از رشد جمعیت دانشگاهی است، اظهار کرد: در حال حاضر هر دانشگاهی حداقل پنج نشریه‌ی تخصصی دارد و دلیل این ماجرا تولید بالای مقالات علمی در صف چاپ و رشد تعداد دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری است. هیأت علمی ناظر بر این محدود است البته کار علمی به ثبات، نظم و کارهای پژوهشی نیاز دارد.

او با تأکید بر این‌که سطح نشریات علمی ما نسبت به سال‌های قبل بهتر شده است،‌ گفت: یکی از مشکلات اصلی این نشریات، انتشار نامنظم آن‌ها‌ست که موجب می‌شود رتبه‌ی آن‌ها با رتبه‌ی نشریات تخصصی دنیا قابل مقایسه نباشد. دلیل این مشکل به مسائل مالی و صنفی برمی‌گردد. راه حل خروج از این مشکل، جمع‌آوری کاغذ و حرکت نشریات تخصصی به سمت دیجیتالی شدن است. دیجیتالی شدن بیشتر از این‌که به نفع نشریات عمومی باشد به نفع نشریات تخصصی است، چراکه بودجه‌ی این نشریات ثابت و مخاطب آن‌ها محدود است.

مسعودی با اشاره به دریافت مجوز این نشریات، بیان کرد: نشریات تخصصی علاوه بر هیأت نظارت بر مطبوعات باید از هیأت نظارت بر نشریات تخصصی دروزارت علوم هم مجوز بگیرند و با توجه به این‌که دو نوع نظارت بر نشریات تخصصی صورت می‌گیرد چاپ مقاله در چنین نشریاتی به مفهوم تأیید علمی است.

او در پایان تأکید کرد: امیدواریم در نمایشگاه نشریات تخصصی، نشریات دیجیتالی تخصصی نیز حضور داشته باشند.