به گزارش خبرنگار اقتصادی فارس، تصور میشد که وقتی بورس اوراق بهادار در روزهای ابتدایی سال چندین رکورد را به ثبت رساند و قیمت سکه نیز با رشد قابل توجهی روبهرو شد این روند ادامه داشته باشد،کم نبودند کسانی که میگفتند سالی که نکوست از بهارش پیداست، اما این روند دوام نیافت و هر چه رکورد و رشد قیمت طی فروردین و اردیبهشت برای سکه و بورس اوراق بدست آمده بود به دلیل اخباری که یک شبه از سوی بانک مرکزی اعلام شد، بر باد رفت.
وقتی بانک مرکزی ناگهان اعلام کرد که دلار رسمی به 1175 تومان افزایش یافته است، حدود 17 هزار تومان بر روی قیمت سکه افزوده شد و با توجه به اینکه قراردادهای آتی سکه نیز از وضعیت بازار تبعیت میکنند، باعث ایجاد صفهای خرید طولانی در معاملات آتی شد.
در عین حال قتی پس از چند روز اعلام شد نرخ دلار را تا هزار تومان کاهش مییابد همه صف های خرید ایجاد شده تبدیل به فروش شد.
این اتفاق که یک شبه رخ داد ضرر هنگفتی را متوجه معاملهگران بورس کرد به گونهای که تا 5 روز و روزانه سه درصد معاملات آتی افت میکرد،
این روزها وقتی وارد بورس کالا میشویم، تنها چشمهای خیره به تابلوی قیمتها را میبینیم که منتظرند قیمتها کمی تکان خوده و بتوانند حداقل سرمایهای را که وارد این بازار کردهاند را برگزدانند و یا با کمترین ضرر از بازار خارج شوند.
*خروج 95 درصد معاملهگران از بازار
وقتی پا به راهروی معاملات آتی میگذاریم تنها حدود 15 نفر را میبینی که مشغول خرید و فروش هستند و به گفته آقای محمدی با ضررهایی که در پی کاهش قیمت دلار به معاملهگران وارد شد حدود 95 درصد آنها از بازار خارج و شروع به فروش قراردادهای خود کردند.
وی معتقد است وقتی اعلام شد که دلار به 1175 تومان رسیده است، قیمت ها به سرعت بالا رفت به نحوی که هر سکه حدود 70 تا 80 هزار تومان رشد کرد. در این شرایط همه اقدام به خرید کردند، غافل از اینکه تصمیمات یک شبه بانک مرکزی ادامه داشت و پس از یک هفته اعلام شد که دلار را تا هزار تومان پایین میآورد.از اینجا بود که ضررهای معاملهگران شروع شد.
اتفاقی که هرگز سابقه نداشت رخ داد و 5 روز به صورت متوالی یعنی از سه شنبه هفته گذشته تا روز گذشته یعنی سه شنبه و در 5 روز متوالی هر روز قیمتها سه درصد منفی خورد.
آقای محمدی که یکی از با تجربههای این بازار است و همه معاملهگران آتی قبولش دارند، میگوید در این بازار که همه ضرر کردند که حدود 5 درصد ضرر کرده و این نیز به این دلیل است که از سایرین تجربه بیشتری دارد.
*کاهش قیمت انس به مشکلات دامن زد
همانطور که همه، نگاههای خود را در ساعت پایانی معاملات به تابلوی قیمتها می دوزند تا ببینند بازار در چه وضعیت بسته میشود، وقتی دلیل افتهای چند روزه بازار را بپرسید، تنها مسئلهای که مطرح میکنند تصمیم ناگهانی برای کاهش یا افزایش نرخ دلار است. آقای صداقت که حدود یک سال است در این بازار مشغول خرید و فروش است سقوطی که بازار در این چند روز با آن روبهرو بوده را بی سابقه میداند و به این نکته اشاره میکند که در کنار کاهش قیمت دلار، افت حدود انس جهانی نیز به این مسئله دامن زد ولی باید تأکید کنم که انس جهانی یک دفعه و یک شبه سقوط نکرد بلکه طی چند روز به صورت ملایم پایین آمد.
وی میگوید: اگر بانک مرکزی نیز با همین روند و به صورت آرام قیمتهای بر اساس سیاستی که دارند بالا یا پایین میبرد این اتفاقات در بازار رخ نمیداد.
* ایجاد صفهای فروش در بورس اوراق و آتی نتیجه یک تصمیم ناگهانی
یکی دیگر از معاملهگران با تجربه و فعال در بازار سکه به این مسئله تأکید کرد که باید قیمت دلار همانند بورس نایمکس نیویورک به صوت آرام و با شیب کم بالا یا پایین برود.
این وضعیت در بورس اوراق نیز مشکل ساز شد زیرا وقتی دلار به 1175 تومان رسید همه شروع به خرید کردند ولی در حال حاضر با کاهش قیمت، صفهای خرید تبدیل به صف فروش شدهاند و این نتیجه یک تصمصمی ناگهانی است.
پیش از این برخی کارگزاران پیشنهاد توقف چند روزه معاملات آتی را تا ثبات بازار بیان کرده بودند ولی این فعال بازر سکه معتقد است قیمت ها در کف بوده و زمان باز شدند بازار پس از توقف چند روزه نیز اثری در بازار ندارد، زیرا قیمت ها خود را با بازار تطبیق میدهد و وضعیت بازار نیز به همین شکل خواهد بود، حتی ممکن است پایین تر از این حد برسد و وقتی مجدد معاملات شروع شود معاملهگران ضرر بیشتری متحمل شوند.
پس از انتشار خبر کاهش قیمت دلار تا هزار تومان افرادی که میتوانستند به زودی از بازار خارج شدند و کمترین ضرر را متحمل شدند ولی افرادی که نتوانستند به سرعت از این وضعیت بیرون بیایند بیش از حد متضرر شده و زیانشان به حدی بود که بیش از میزان سپرده خود ضرر کردند، در این شرایط کارگزاران باید به دلیل تعهدی که به بورس دارند این مبالغ را جبران میکردند.
* آنچه نباید میشد شد
آقای محمدی در خصوص توقف معاملات آتی برای چند روز تا ثبات قیمتها اظهار داشت: پس از گذشت یک هفته آنچه نباید میشد، شد. قیمتها در کف قرار دارد و توقف معاملات تغییری در اوضاع ایجاد نمیکند.
همه از زیاندیدگان این روزها بدنبال ثبت سفارش فروش هستند، آقای محمدی میزان ضرر اگثر معاملهگران را به میان سرمایه آنها نسبت میدهد و می گوید اکثراً 25 درصد سرمایه خود را از دست دادند و افردای نیز هستند که 150 میلیون تومان در این چند روز متحمل شدند. حتی برخی طلا فروشان با پیش بینی افزایش قیمت سکه اقدام به خرید سکه کردند، ولی با کاهش قیمت دلار ضررهای هنگفتی کردند، حتی در یک مورد شنیدهام مغازه خود را رها کرده و رفته است.
وی تصمیم بانک مرکزی را دلیل ایجاد صفهای خرید بالا و پس از آن صف فروش بالا دانست.
* افت 50 تا 80 هزار تومانی قیمت سکه طی 5 روز
بر اساس تابلوی قیمتی که در بورس کالا برای نرخهای سکه تحویل تیر، شهریور و آبان ماه وجود دارد، نرخ سکه تحویل آبان پیش از این وضعیت تا 536 هزار تومان بالا رفت، در حالی که در روز دوشنبه هفته جاری سکه تحویل تیر به 450 هزار تومان رسید. این یعنی کاهش 80 هزار تومانی. سکه تحویل شهریور ماه نیز در بالاترین سطح قیمتی به 507 هزار تومان رسیده بود ولی در روز دوشنبه به 463 هزار تومان رسید، این کاهش قیمت در خصوص سکه تیر ماه نیز صدق کرده و بر اساس قیمتهای موجود تا 470 هزار تومان رشد کرد ولی طی این 5 روز(سه شنبه هفته گذشته تا سهشنبه هفته جاری) با کاهش 50 هزار تومانی روبهرو شده است.
چنین کاهش قیمتی به گفته فعالان بورس کالا تا کنون چه در ایران و چه در سایر کشورها بیسابقه بوده و تنها یک اتفاق خیلی نادر می تواند باعث چنین افت و ریزشی شود، در صورتی که کاهش قیمت دلار از سوی بانک مرکزی ادامه داشته ریزش معاملات آتی ادامه خواهد داشت، هر چند بازگشت بازار در روز گذشته به دلیل رشد اندک قیمت انس جهانی طلا و عدم کاهش قیمت دلار همانند روزهای گذشته،امید به ثبات رسیدن بازار را تا حدودی زنده کرده است، اما همان طور که گفته شد اگر روند کاهشی قیمت دلار ادامه داشته باشد نباید امیدی به بازگشت بازار در آینده نزدیک داشت.
البته باید به این مسئله اشاره کرد که کسی نمیگوید چرا قیمت دلار پایین یا بالا میرود، مدیریت نظام ارزی کشور وظیفه بانک مرکزی است ولی انتظار میرود در تصمیمگیریها تمام همه ارکان اقتصاد را در نظر گرفته و بداند این اقدام چه اثری بر روی بازارهای مرتبط میگذارد. اگر اقدام مورد نظر سیاستی است که باید انجام شود روند آن را به آرامی و تدبیر مدیریت شود تا بانک مرکزی هم برنامه های خود را محقق کرده باشد و هم جامعه دچار خسارات جبران ناپذیر نشود.