میدانی پر از مانع

هر کاغذ پشت چسبدار از لایه های رویه، زیر (سیلیکون) و چسب بین آنها تشکیل می شود که متأسفانه در ایران تکنولوژی قابل قبولی برای ساخت هیچ کدام از لایه ها وجود ندارد و می توان گفت وارداتی هستند . در مورد چسب باید گفت، چسب های تولید شده در ایران چندان مناسبتی با این نوع محصول ندارد. چون کیفیت لازم برای کار را ندارد. اینها را حسین امیدی، یک وارد کننده کاغذ پشت چسبدار می گوید  که به دلیل نبود تولیدکنندگان کافی در کشور، مانند بسیاری دیگر از همکاران، برای رفع نیاز کشور به کاغذ پشت چسبدار به واردکردن این محصول از دیگر کشورها مبادرت ورزیده است. درباره چم و خم کار و مصائب بر سر راه آن با وی به گفت و گو نشستیم.

 

• کاغذ پشت چسبدار در ایران در چه وضعیتی به سر می برد؟

در ایران بدلیل نبود کاغذهای متنوع، برای چند نوع محصول از یک کاغذ استفاده می شود که در کمتر جایی از دنیا این کار صورت می گیرد.

در کشورهای پیشرفته تر، هر محصول کاغذ برچسب مناسب با خودش را دارد، بعنوان مثال کاغذی که برای برچسب لوازم شوینده ای مانند شامپو است، در حوزه دارویی استفاده نمی شود ولی در ایران متاسفانه این گونه  نیست. به عنوان مثال ، ضخامت کاغذ مورد نیاز برای برچسب پنی سیلین باید 60 میکرون باشد، که در ایران بعضاً از کاغذ 80 میکرونی استفاده می کنند . کاغذی با این گرماز انعطاف پذیری لازم برای چرخیدن پیرامون آمپول پنی سیلین را ندارد و طبیعتاً کنده خواهد شد.

با وجودی که مصرف کاغذ های چسب دار بسیار زیاد است، متاسفانه در ایران در حق این صنعت اجحاف شده است. چاپانه هایی که در ایران فقط مخصوص چاپ کاغذ های چسب دار هستند، بسیار محدودند که دلیل این محدودیت مشکلاتی است که برای راه اندازی چاپخانه و تهیه مواد اولیه سر راهشان قرار دارد.

 

• در ایران چند تولید کننده می شناسید و از لحاظ تولید در چه سطح کمی و کیفی هستند؟

در ایران شاید یک یا دو و یا نهایتاً  سه شرکت تولیدی این محصول وجود داشته باشد که آنها نیز فقط مونتاژ کننده این محصول هستند، یعنی بصورت جداگانه رویه و چسب و زیره را از اروپا ، ترکیه،هند، چین و .... خریداری و مونتاژ می کنند. البته این شرکت ها نیز با موانعی روبه رو هستند، به عنوان مثال، چون توانایی وارد کردن کاغذ های متنوع را ندارند، لذا محصولات مونتاژ شده شان نیز انگشت شمار است. این در حالی است که در اروپا بیش از صد نوع کاغذ چسبدار موجود است. در ایران به دلیل اینکه شرکت های تولیدکننده کاغذ های چسبدارانحصاری هستند، در نتیجه به دلیل وجود نداشتن یازار رقابتی به راحتی از چسب های بی کیفیت استفاده می کنند که به همان قیمت کاغذ های چسبدار خارجی عرضه می کنند.

 

• کدام صنایع بیشترین استقبال را از لیبل می کنند؟

بیشترین مصرف آن محصول در حوزه شوینده و بهداشتی است. در ایران چون تولید و مصرف این محصول زیاد است در نتیجه استفاده کاغذ چسبداری که روی آنها چسبیده  می شود نیز بیشتر می شود.در داروخانه ها لیبل های فراوانی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

• درباره ثبات و نوسان قیمت لیبل چه می توان گفت؟

زمانی که قیمت دلار حدود هزار تومان بود، قیمت کاغذ های چسبدار مناسب و دارای ثبات نسبی بود. با افزایش قیمت دلار ، قیمت کاغذ چسبدار به صورت سرسام آوری صعود بافت. حتی با ثبات شدن نرخ ارز این محصول همچنان قیمت صعودی خود را البته با شیب کمتر ادامه داد. و تاکنون این افزایش قیمت همچنان وجود دارد.

 

• برای وارد کردن محصولاتتان چه مشکلاتی دارید؟

کارشناس هایی که در مورد کاغذ های چسبدار اطلاعات کافی داشته باشند، بسیار محدودند و از آنجا که در کتاب مقررات گمرک، تمامی محصولات مشابه به عنوان خود چسب معرفی شده، مشکلاتی را ایجاد کرده است.

به عنوان مثال، چسب های نواری در ایران مصرف زیادی دارد و همچنین تولیدکنندگان زیادی در ایران چسب می سازند. دولت برای حمایت از این تولید کنندگان تعرفه گمرکی را بالا برده است. چون محصول ما در گستره تعریف چسب نواری است لذا تعرفه گمرکی یکسانی باهم دارند. با این تفاوت که تولید کاغذ چسبدار در داخل کشور تقریباً انحصاری است.

شرکتی که از این کشور خارجی این محصول را وارد می کند باید ارزش افزوده، مالیات، عوارض گمرک و... را تمام وکمال بپردازد در صورتی که تولید کننده های انحصاری از پرداخت عوارض ارزش افزوده و گمرک معاف  هستند و به راحتی محصولات مورد نیاز خود را وارد می کنند

 

•درباره تعرفه های گمرکی این محصول و سیاست های مرتبط با آن چه می توان گفت؟

تعرفه های گمرکی برای این محصول 22 درصد است که در سال های قبل که دلار ارزان تر بود  نرخ تعرفه 40 درصدی روی کاغذ های پشت چسبدار در نظر می گرفتند. این در حالی است که تعرفه برای هر یک از 3 محصول (رویه- چسب- زیره) به طور جداگانه 2 الی 4 درصد است و این تفاوت بسیار زیادی است. حال اگر تعداد تولید کنندگان کاغذ های چسب دار در ایران زیاد بود، این عامل می توانست کمک شایانی به تولید داخلی کند، اما باید گفت که در ایران فقط یک یا دو تولید کننده وجود دارد که بازار را به صورت انحصاری در دست گرفته اند.

 

• آیا کسانی برای تاسیس واحدهای تولیدی و رفع انحصاری بودن تولید این محصول اقدام کرده اند؟

واحد هایی برای احداث اقدام کرده اند و شروع تولید در مواردی نیز بوده است اما به دلیل پرداخت مالیات بر ارزش افزوده ناعادلانه  و عدم حمایت دولت به اصطلاح در نطفه خفه شدند. چون واحد های تولیدی یا بهتر است بگویم مونتاژ کننده از خیلی عوامل معاف بودند و با سود کلانی که از این ماجرا می بردند روز به روز بر قدرتشان افزوده می شد. در نتیجه، هر چه زمان به پیش می رفت با نفوذ و قدرتشان، کسی یارای عرض اندام کردن و ایستادن در مقابل آنها را نداشت.

 

• و درباره عرضه و تقاضای این محصول و همچنین نیاز و تولید آن؟

نسبت نیاز جامعه به تولید کاغذ های چسبدار تقریباض 7 به 32 است. یعنی نیاز مصرف تقریباض 5/2 برابر کاغذ چسبداری است که در ایران تولید می شود و این اختلاف زیادی است. به عنوان مثال، شرکت های چاپ رول که ویژه کاغذ های پشت چسبدار هستند بسیار محدودند. پس نیاز گسترده ای برای سرمایه گذاری احساس می شود و این در حالی است برخی از شرکت ها مانند تولیدکنندگان رنگ و دارو، برای منافع شرکت خود ، اقدام به واردات دستگاه چاپ کرده اند، آنها کاغذ چسبدار خام خریداری و لیبل هایشان را خودشان چاپ می کنند.

 

• مهم ترین کمبود این بخش از صنعت چیست؟

بعضی از چاپخانه داران از دستگاه های بسیاری قدیمی استفاده می کنند که می توان گفت از رده خارج هستند. این دستگاه ها طبیعتاً کارآیی لازم را ندارند و حتی ممکن است مشکل ایجاد کنند . به عنوان مثال، بعضی از دستگاه های دایکات که برای برش استفاده می شود به دلیل فرسوده بودن ایجاد حرارت می کنند که ممکن است به لیبل آسیب برساند . دلیل اصلی این کار مقرون به صرفه نبودن خرید دستگاه نو، برای چاپخانه دار است.

منبع: ماهنامه صنعت چاپ شماره 402